ISO 9001 Systemy zarządzania jakością
Międzynarodowa norma określająca wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji.
Norma ta odzwierciedla 8 podstawowych zasad zarządzania jakością:
- Zorientowanie na klienta: pozycja organizacji na rynku jest zależna od jej klientów i dlatego należy starać się jak najpełniej zrozumieć ich oczekiwania.
- Przywództwo: kierownictwo organizacji wypracowuje kierunki jego rozwoju, określa spójne cele jakościowe oraz tworzy środowisko wewnętrzne, sprzyjające osiąganiu podstawowych celów.
- Zaangażowanie ludzi: najcenniejszym dobrem organizacji są ludzie. Dlatego należy dokładać wszelkich starań aby w organizacji mogli w pełni realizować swoje uzdolnienia.
- Podejście procesowe: skuteczność i efektywność organizacji zależą w głównej mierze od jakości realizowanych w niej procesów. Dlatego należy zidentyfikować i opisać wszystkie procesy realizowane w organizacji, określić ich sekwencje i wzajemne oddziaływania, metody wspomagające ich prawidłowy przebieg oraz kryteria pozwalające na ich skuteczne monitorowanie i nadzorowanie.
- Systemowe podejście do zarządzania: zarządzanie jakością jest traktowane jako zarządzanie wzajemnie ze sobą powiązanymi procesami.
- Ciągłe doskonalenie: stałym celem organizacji jest ciągłe doskonalenie realizowanych w niej procesów.
- Rzeczowe podejście do podejmowania decyzji: podejmowanie decyzji opiera się na analitycznej, logicznej bądź intuicyjnej analizie wszelkich dostępnych danych
i informacji.
- Wzajemne korzyści w stosunkach z dostawcami: tworzenie wzajemnie korzystnych stosunków z dostawcami materiałów i usług stanowi dla organizacji gwarancję wysokiej jakości.
W październiku 2015 zostało opublikowane nowe wydanie normy PN-EN ISO 9001:2015-10 (wersja angielska).
W ciągu 3 lat wszystkie organizacje posiadające certyfikowany system zarządzania jakością mają obowiązek wdrożyć nowe wymagania ISO 9001:2015.
Podstawowe zmiany w nowej edycji normy:
- Zmiana struktury normy (10 rozdziałów)
- Skoncentrowanie się na przywództwie
- Podejście oparte na ryzyku
- Większy nacisk na zarządzania w oparciu o cele
- Mniejsza nakazowość wymagań
ISO 14001 Systemy zarządzania środowiskowego
Międzynarodowa norma przeznaczona dla wszystkich organizacji przykładających wagę do ochrony środowiska naturalnego i chcących podkreślić swoją odpowiedzialność za to środowisko. Zarządzanie środowiskowe obejmuje planowanie, sterowanie, nadzór i doskonalenie wszystkich działań organizacji w zakresie ochrony środowiska.
Celem wdrożenia normy ISO 14001 jest doprowadzenie do poprawy funkcjonowania organizacji w obszarze środowiska oraz zminimalizowanie jej negatywnego oddziaływania na to środowisko.
Podstawowym elementem jest spełnienie obowiązujących przepisów prawnych w zakresie ochrony środowiska oraz identyfikacja aspektów środowiskowych czyli elementów działań organizacji, jej wyrobów lub usług, który może wzajemnie oddziaływać ze środowiskiem.
Zgodnie z wymaganiami normy ISO 14001 organizacja powinna prowadzić swe działania operacyjne w ustalonych warunkach, tzn. zgodnie z założeniami polityki środowiskowej, ustalonymi celami i zadaniami. Na sterowanie operacyjne składają się wszystkie działania podejmowane przez organizację mające na celu zminimalizowanie jej negatywnych skutków oddziaływania na środowisko. Organizacja jest więc zobowiązana do wdrożenia procedur operacyjnych i instrukcji określających zasady postępowania w odniesieniu do zidentyfikowanych znaczących aspektów środowiskowych. Zazwyczaj są to procedury takie jak:
- Zarządzanie emisjami zanieczyszczeń do powietrza
- Gospodarka wodno-ściekowa
- Zarządzanie substancjami niebezpiecznymi
- Utrzymywanie ruchu
- Postępowanie z odpadami
- Nadzór nad dostawcami usług
- Magazynowanie wyrobów gotowych
- Projektowanie i rozwój
oraz instrukcje operacyjne związane z powyższymi procedurami, takie jak np. instrukcja etykietowania wyrobów.
Oprócz procedur i instrukcji w ramach sterowania operacyjnego funkcjonują najczęściej zapisy w formie np. rejestrów odpadów, wyników pomiarów emisji, stwierdzonych przekroczeń poziomów dopuszczalnych i inne.
We wrześniu 2015 zostało opublikowane nowe wydanie normy PN-EN ISO 14001:2015-09 (wersja angielska).
Podstawowe zmiany w nowej edycji normy:
- Rozszerzenie zarządzania środowiskowego o cały okres cyklu życia produktu
- Ujęcie danych środowiskowych jako danych wejściowych do procesu projektowania i rozwoju
- Zarządzanie ryzykiem i szansą, rozszerzenie zasad komunikacji
- Konieczność określenia kryteriów i wskaźników celem analizy i określania wpływu na środowisko
- Konieczność ustalenia, co, jak i kiedy należy monitorować i mierzyć